Fundacja REPI – WTZJP2 laureatem konkursu „GOZ Lider Małopolski 2025”

Warsztat Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła II w Tarnowie prowadzony przez Fundację Rozwoju Edukacji, Pracy, Integracji stanął na podium IV edycji konkursu „GOZ Lider Małopolski 2025”. Pokonał 17 organizacji pozarządowych w podejściu do ochrony środowiska – gospodarki obiegu zamkniętego.   

Celem konkursu jest promocja małopolskich przedsiębiorców, którzy oparli swoje modele biznesowe na zasadach GOZ, a także edukacja prośrodowiskowa i zwiększanie świadomości społecznej z zakresu ekologii, zwłaszcza gospodarki cyrkularnej.

GOZ – gospodarka obiegu zamkniętego lub gospodarka cyrkularna (ang. circular economy) – jest modelem wytwarzania, konsumpcji i przetwarzania opartym na racjonalnym wykorzystywaniu surowców, produktów i energii, a także na minimalizowaniu negatywnego oddziaływania na środowisko. Złotą zasadą GOZ jest reguła „3R” – Reduce, Reuse, Recycle (ogranicz, użyj ponownie, odzyskaj).

Fundacja REPI została nagrodzona za realizację wieloletniego projektu „Twój odpad – nasz surowiec”. 

• • kształtowanie postaw proekologicznych i świadomości dotyczącej gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ),

• • rozwijanie umiejętności praktycznych w zakresie ponownego wykorzystania surowców i przedmiotów,

• • wzmacnianie kompetencji społecznych i zawodowych osób z niepełnosprawnościami poprzez aktywność twórczą,

• • promowanie idei GOZ w lokalnym środowisku.

Fundacja PEPI prowadzi Warsztat Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła, który swoją działalność opiera m.in. na wytwarzaniu przedmiotów codziennego użytku, sztuki użytkowej, artykułów turystycznych i dekoracji z materiałów pochodzących z odzysku – mówi dr Tomasz E. Wardzała prezes zarządu Fundacji REPI. I dodaje: – Projekt to nie tylko działania zgodnie z regułą 3R, to cała filozofia prowadzenia działalności, razem ze współpracą z środowiskiem zamieszkania uczestników zajęć WTZJP2. W trakcje realizacji projektu będącego jednym z fundamentów działań edukacyjnych w zakresie ochrony środowiska powstawały przeróżne dzieła, np.:

• • dekoracje wielkanocne i bożonarodzeniowe stworzone z elementów pochodzących z odzysku (stare deski, sztuczne kwiaty, figurki, szyszki, kasztany, elementy malowane farbami z odzysku, kartony i reklamówki jako wypełniacze do wieńców), 

• • kosze z gazet – wyplatanie z papierowych rurek,

• • wazony z butelek szklanych z odzysku,

• • podkładki, maty, mozaiki, obrazy z korków po winie,

• • dekoracje z łupin orzechów włoskich i pistacji, szyszek, gazet i sznurka jutowego,

• • świeczki z wosku sojowego, ozdobione fusami z kawy, łupinami z pistacji, suszonymi kwiatami, zalane w słoikach z odzysku,

• • organizery i pojemniki z kartonów i sznurków jutowych.

W każdej pracowni WTZJP2 – Warsztatu Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła II pracuje się wykorzystując regułę 3R. Krystyna Wójcik, instruktor terapii zajęciowej WTZJP2, podkreśla, że GOZ od początku działalności Warsztatu był bardzo ważny dla uczestników i ich osób wspierających oraz pracowników. Od zawsze kładliśmy nacisk na wykorzystanie wszystkiego co dla innych było zbyteczne i miło stać się śmieciem. Łącząc potencjał uczestników i pracowników Warsztatu dawaliśmy nowe, piękne życie czemuś, co miało być śmieciem. Dzięki takim działaniom, oprócz ochrony środowiska, dajemy radość, zachwyt z piękna, które powstaje. 

Anna Niziołek, instruktor terapii zajęciowej w WTZJP2, wylicza co w ciągu ostatniego roku w Warsztacie powstało w myśl GOZ: Nasza działalność to nie tylko powstałe prace, które możemy zaprezentować na wystawach czy sprzedać, to także edukacja, integracja i inkluzja – budowanie kapitału społecznego, świadomości, szerszego i głębszego spojrzenia na to co jest wokół nas, analizowanie otoczenia w kategorii zasobu, a nie zbędnych śmieci. 

Rezultaty projektu to m.in.:

• • stworzenie ponad 300 unikatowych produktów z materiałów z odzysku,

• • zaangażowanie 45 uczestników WTZJP2 w stałe działania warsztatowe,

• • edukacja ekologiczna mieszkańców Tarnowa, którzy brali udział w kiermaszach,

• • wzrost świadomości na temat GOZ i możliwości ponownego użycia przedmiotów,

• • integracja środowiska osób z niepełnosprawnościami z lokalną społecznością,

• • powstanie trwałej bazy materiałów edukacyjno-promocyjnych i wzorników.

Wśród licznych zgłoszeń, Kapituła Konkursowa w składzie:

• • prof. Joanna Kulczycka, kierownik Zakładu Gospodarki o Obiegu Zamkniętym, Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk,

• • Ryszard Pagacz, wicemarszałek Województwa Małopolskiego,

• • Adam Ślusarczyk, dyrektor Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości,

• • Piotr Rąpalski, redaktor naczelny „Dziennika Polskiego” i „Gazety Krakowskiej”

dokonała nominacji zgłoszonych, w kategorii NGO nominowano 20 organizacji, a następnie wybrała zwycięzców konkursu.

W tym roku po raz pierwszy zaproszono organizacje pozarządowe do udziału w konkursie. Do tej pory konkurowały w swoich kategoriach przedsiębiorstwa i szkoły.  W kategorii GOZ Lider Małopolski – NGO mogły wystartować stowarzyszenia, fundacje, kluby, koła, spółdzielnie socjalne, komitety, związki, izby etc. Piotr Rąpalski, redaktor naczelny „Dziennika Polskiego” i „Gazety Krakowskiej” wskazuje na szersze znaczenie konkursu: – Chcemy by nasza inicjatywa służyła nie tylko wyróżnianiu i nagradzaniu najlepszych GOZ-owych projektów, ale także by stała się platformą wymiany dobrych praktyk i miejscem do nawiązywania współpracy między przedsiębiorcami, instytucjami publicznymi a trzecim sektorem. 

Fundacja REPI i Warsztat Terapii Zajęciowej im. Jana Pawła II wyznaczają cele na kolejne lata działalności, a na pewno na najbliższy rok. Nie chodzi o nagrodę GOZ Lider Małopolski 2026, choć jest to bardzo miłe, chodzi o ciągłość prowadzonych od lat działań – mówi Oliwia Madej z Fundacji REPI. Cele Warsztatu i Fundacji na kolejny rok to:

• • rozszerzenie działalności warsztatowej i wytwórczej w duchu GOZ,

• • stworzenie katalogu rękodzieła upcyklingowego jako formy działań ekonomii społecznej,

• • rozszerzenie współpracy z sektorem publicznym, firmami i NGO w zakresie pozyskiwania materiałów wtórnych i promocji działań,

• • włączenie jeszcze większej liczby mieszkańców w aktywności ekologiczne i edukacyjne.

Konkurs „GOZ Lider Małopolski 2025” zorganizowała Redakcja „Dziennika Polskiego” w partnerstwie z Małopolskim Centrum Przedsiębiorczości i Województwem Małopolskim.